مولتی متر چیست؟ و چه کاربردی دارد؟

مولتی متر چیست؟

مولتی متر که با نام ولت-اهم متر نیز شناخته می شود، یک دستگاه آزمون دستی است که برای اندازه گیری ولتاژ (اختلاف پتانسیل الکتریکی)، جریان (آمپر)، مقاومت و سایر مقادیر مشابه استفاده می شود.

مولتی متر در نسخه های آنالوگ و دیجیتال موجود است و در موارد زیادی از تست های ساده مانند اندازه گیری ولتاژ باتری گرفته، تا تشخیص خطا و تست های تشخیصی پیچیده تر استفاده می شود.

این وسیله یکی از ابزاری است که توسط برقکاران برای عیب یابی مشکلات الکتریکی در موتورها، وسایل برقی ، مدارها، منبع تغذیه و سیستم های سیم کشی استفاده شده و نقشی اساسی دارد.

انواع مولتی متر

مولتی متر آنالوگ

یک مولتی متر آنالوگ بر پایه یک میکرومتر (وسیله ای برای اندازه گیری پتانسیل و جریان) ساخته می شود و دارای عقربه ای است که بر روی صفحه مقیاس حرکت می کند.

انواع آنالوگ ولت-اهم متر نسبت به همتاهای دیجیتال خودارزان تر هستند، اما باید بدانید کارکردن با آن ها نیز سخت تر بوده و نمی توانید اعدادی دقیق را از آن ها استخراج کنید. هنگام کار با این دستگاه ها باید با دقت عمل کرد، زیرا در برابر ضربه نیز بسیار حساس هستند.

چنانچه از مولتی مترهای آنالوگ به عنوان ولت متر استفاده کنید، معمولاً اعداد دقیقی را دریافت نخواهید کرد. با این که ولت متر آنالوگ عدد دقیقی را به شما نشان نمی دهد، از آنجا که می توان تغییر ولتاژ را به چشم دید، در بسیاری از موارد مناسب به نظر می رسد.

ضمناً این دستگاه ها به دلیل مقاومت داخلی بسیار کم، دقت بالایی در اندازه گیری جریان داشته و خطایی کمتر از 50 میکروآمپر خواهند داشت.

مولتی متر دیجیتال

مولتی متر دیجیتال رایج ترین نوع این وسیله است. انواع دیجیتال این دستگاه شامل نسخه های ساده و همچنین طراحی های پیشرفته برای استفاده مهندسان الکترونیک است.

در این دستگاه به جای عقربه متحرک و صفحه مقیاس موجود در اندزه گیرهای آنالوگ، کنتورهای دیجیتالی اعداد مذکور را روی صفحه LCD نمایش می دهند. گرچه ولت-اهم مترهای دیجیتال از انواع آنالوگ کمی گرانتر هستند، اما این تفاوت قیمت در انواع ساده چندان زیاد نیست.

مولتی مترهای دیجیتال به دلیل مقاومت بیشتر، از انواع آنالوگ در قامت یک ولت متر بهتر عمل خواهند کرد. اما برای اکثر کاربران، مهمترین مزیت اندازه گیرهای دیجیتال ، نمایش عدد با امکان خواندن آسان و بسیار دقیق داده ها است.

کاربرد های مولتی متر

انواع مختلف مولتی متر بر اساس مدل خود، قادر به خواندن مقدارهای مختلفی هستند. تست کننده های به صورت پایه ولتاژ، جریان و مقاومت را اندازه گیری می کنند و می توان از آنها برای بررسی اتصال نیز استفاده کرد. این روش یک آزمایش ساده برای تأیید یا رد اتصال یک مدار است.

انواع پیشرفته تر مولتیمتر ممکن است بتواند همه مقادیر زیر را اندازه گیری کند:

• ولتاژ و جریان برق (جریان متناوب)
• ولتاژ و جریان برق DC (جریان مستقیم)
• مقاومت (اهم)
• ظرفیت (فاراد)
• هدایت (سیامز)
• دسی بل
• چرخه کار
• فرکانس (هرتز)
• القاء (henrys)
• درجه حرارت سلسیوس یا فارنهایت

ضمناً ممکن است لوازم جانبی نیز برای انواع مولتی متر بسیار پیشرفته در دسترس باشند.

این امکانات شامل موارد زیر هستند:

• سطح نور
• اسیدیته
• قلیایی بودن
• سرعت باد
• رطوبت نسبی

نحوه استفاده از مولتی متر

کارکردهای اصلی و عملکردهای یک مولتی متر در انواع دیجیتال و آنالوگ مشابه است. این دستگاه دارای دو کابل قرمز و سیاه و سه درگاه برای اتصال کابل است. کابل سیاه به درگاه “مشترک” وصل می شود. بسته به عملکرد مدنظر، کابل قرمز به یکی از دو درگاه دیگر وصل می شود.

پس از اتصال سیم های مولتی متر به پورت ها باید دستگیره گرد موجود در وسط دستگاه را با چرخاندن بر روی رنج مورد نظر برای اندازه گیری تنظیم کنید. به عنوان مثال ، هنگامی که دستگیره روی “20V DC” قرار دارد ، تستر ولتاژ DC (جریان مستقیم) را تا 20 ولت تشخیص می دهد. برای اندازه گیری ولتاژهای کوچکتر ، می توانید دستگیره را روی محدوده 2V یا 200mV تنظیم کنید.

برای به دست آوردن اعداد نیز، باید انتهای فلزی لبه دار هر یک از دو سیم را وارد مدار کرد. کار با مدارهای مختلف و تجهیزات با استفاده از مولتی متر ایمن است، البته به شرط اینکه ولتاژ یا جریان از حداکثر مجاز تستر تجاوز نکند.

همچنین ، باید مراقب باشید که هنگام آزمایش لبه های فلزی لخت تستر را لمس نکنید، زیرا ممکن است شوک الکتریکی دریافت کنید.

نکات پایانی

استفاده از مولتی متر یکی از کارهایی است که شرکت کنندگان در دوره آمورش برق ساختمان و دوره آموزش برق صنعتی باید حتماً به آن تسلط پیدا کنند. امیدواریم این مطلب برای شما هنرجویان عزیز را در این راه یاری کرده باشد.

مطلبی که در مورد انواع مولتی متر و نحوه استفاده آن خواندید از وب سایت اسمال بیزنس ترجمه شده است.